Het Duits-Nederlandse Grenspark Maas-Swalm-Nette kenmerkt zich door mooie landschappen met veel heide en bos. Nationaal Park de Meinweg bevindt zich het centrum van het Grenspark. Van 20 tot 24 april bestreden de Nederlandse en Duitse brandweren gezamenlijk de natuurbrand, die 200 ha natuur en bos in de as legde. De brand trok zich niets aan van landsgrenzen. In de Duitse gemeente Niederkrüchten zijn 10 ha heide verbrand. Lees hier de nieuwsbrief over de brand.
Nadat in 2010 in Nederland verschillende grote natuurbranden hadden plaatsgevonden werd er een nationaal programma natuur- en bosbrandpreventie opgestart. In het kader van dit programma is door provincie Limburg, Veiligheidsregio Limburg Noord, Nationaal Park de Meinweg en de gemeente Roerdalen een pilotproject uitgevoerd op het Nederlandse deel van de Meinweg. Resultaat van deze pilot was het vaststellen van een hoog risico op het ontstaan van een onbeheersbare brand en een verbeterde samenwerking tussen brandweer en natuur- en bosbeheer. Bij de presentatie van deze resultaten aan de aangrenzende Duitse brandweren en grensgemeenten door burgemeester Monique de Boer-Beerta (gemeente Roerdalen) werd duidelijk dat het noodzakelijk was dit thema grensoverschrijdend op te pakken.
Het Duits-Nederlandse Grenspark Maas-Swalm-Nette in Roermond is daarom in 2016 samen met vele partners begonnen met de uitvoering van het INTERREG project natuur- en bosbrandpreventie. Doel was de grensoverschrijdende samenwerking tussen bos- en natuurbeheer en brandweer te verbeteren en maatregelen uit te voeren om het brandgevaar te verminderen. De eerste vuurproef voor de samenwerking toonde zich twee jaar geleden bij de brand op de Heronger Heide in Straelen (D), die met behulp van een Nederlandse blushelikopter relatief snel geblust kon worden.
Bij de recente grote brand op de Meinweg in April lukte het snelle blussen ondanks inzet van meerdere blushelikopters helaas niet. Door extreme droogte en een harde oostenwind kon de brand ondanks zeer hoge personeel- en materiaalinzet pas na vijf dagen definitief geblust worden. “De uitstekende samenwerking tussen brandweerkorpsen en operationele leiding uit beide landen speelden een beslissende rol”, benadrukt de voorzitter van het Grenspark Andreas Budde.
In februari zijn nog maatregelen gerealiseerd, waarbij naaldbomen verwijderd zijn langs geplande brandgangen. Het in de gemeente Roerdalen aangelegde bluswaterinnamepunt bij de Effelder Waldsee kon direct gebruikt worden om de benodigde hoeveelheden water te leveren voor de blusvoertuigen en blushelikopters. In het project natuur- en bosbrandpreventie waren voor dit jaar gemeenschappelijke oefeningen gepland voor Nederlandse en Duitse brandweerkorpsen. Deze oefeningen konden door de Corona-pandemie niet plaatsvinden. Secretaris van het Grenspark Leo Reyrink: „Uit de evaluatie van de samenwerking bij de bestrijding van de brand op de Meinweg kunnen de projectpartners meer leren dan van de meest succesvolle oefening “.
Op basis van toekomstig te verwachten extreme weersituaties is de voortzetting van de grensoverschrijdende samenwerking in natuur- en bosbrandpreventie dringend nodig. De opgedane ervaring moeten gebruikt worden om verdergaande brandpreventieve maatregelen uit te voeren om het risico op onbeheersbare branden in natuur en bosgebieden verder te verminderen.
INTERREG project Natuur- en Bosbrandpreventie
Het project Natuur- en bosbrandpreventie wordt uitgevoerd in het kader van het INTERREG-programma Deutschland-Nederland en mede gefinancierd door de Europese Unie, Het ministerie WIDE van de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen en de Nederlandse provincie Limburg. De kosten van het project (dat loopt van 2016 tot 2020) bedragen € 840.000. Van Mook & Middelaar tot Roerdalen dragen 16 Nederlandse en Duitse grensgemeenten en terreinbeherende organisaties financieel bij aan het project. Doel van het project is de verbetering van de grensoverschrijdende samenwerking en de uitvoering van maatregelen om natuur- en bosbranden te voorkomen en te bestrijden in het Grenzwald (D), de Nederlands-Duitse Meinweg en de Maasduinen.
